Στεγνό πρόγραμμα απεξάρτησης

Η δημιουργία στεγνού θεραπευτικού προγράμματος είναι ένα πάγιο αίτημα των φορέων των Χανιών αρκετό καιρό τώρα, λόγω του μεγάλου αριθμού εξαρτημένων ατόμων από ναρκωτικές ουσίες στο Νομό. Ανεπίσημα στοιχεία κάνουν λόγο για αρκετές εκατοντάδες χρηστών που έχουν την ανάγκη άμεσης βοήθειας από το συγκεκριμένο πρόγραμμα, καθώς η θεραπεία με το υποκατάστατο της μεθαδόνης δεν τους έχει βοηθήσει στην απεξάρτηση τους από τις ουσίες και στην κοινωνική τους επανένταξη. Στην ίδρυση στεγνού προγράμματος είχε συμφωνήσει και το Νομαρχιακό συμβούλιο Χανίων σε συνεδρίαση που είχε πραγματοποιηθεί τον Μάιο του 2004. Στόχος στεγνού προγράμματος Τα λεγόμενα «στεγνά» θεραπευτικά προγράμματα στηρίζονται στην ψυχοκοινωνική θεραπεία και στόχο έχουν την απεξάρτηση από όλες τις ουσίες και την κοινωνική επανένταξη. Δεν χρησιμοποιούν φάρμακα υποκατάστασης για την αντιμετώπιση της εξάρτησης. Τα πρώτα «στεγνά» θεραπευτικά προγράμματα αναπτύχθηκαν στη χώρα μας στις αρχές της δεκαετίας του ’80, από το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής (18 ΑΝΩ) και το Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων (ΚΕΘΕΑ), και είχαν τη μορφή θεραπευτικών κοινοτήτων με εσωτερική παραμονή για διάστημα τουλάχιστον ενός έτους. Η διαπίστωση της ανάγκης πλουραλισμού στη θεραπεία των εξαρτημένων, προκειμένου αυτή να ανταποκρίνεται καλύτερα στις ποικίλες ανάγκες των χρηστών, έδωσε ώθηση στη σταδιακή λειτουργία διάφορων τύπων «στεγνών» θεραπευτικών προγραμμάτων, όπως της ημερήσιας παραμονής ή του τύπου των εξωτερικών ιατρείων, της νυχτερινής διαμονής για τους εργαζόμενους, των ειδικών προγραμμάτων για εφήβους και γυναίκες καθώς και των προγραμμάτων υπό μορφή αυτοβοήθειας. Kατά κανόνα, τα «στεγνά» προγράμματα έχουν καλύτερα αποτελέσματα σε άτομα που επιδεικνύουν ισχυρό κίνητρο να θεραπευτούν, είναι νεαρότερα σε ηλικία, και έχουν λιγότερο βεβαρημένο ιστορικό εξάρτησης. Η ένταξη και η θεραπεία στα «στεγνά» προγράμματα ενδείκνυται για όλα τα εξαρτημένα άτομα, πριν αυτά αποφασίσουν να ζητήσουν βοήθεια στο πρόγραμμα υποκατάστασης. Στα Χανιά Ξεκίνησε στις 8 Ιανουαρίου 2004 η λειτουργία της Θεραπευτικής Μονάδας Υποκατάστασης του ΟΚΑΝΑ. Σε πρώτη φάση, η μονάδα δέχεται αιτήσεις ασθενών για την ένταξή τους στο πρόγραμμα αντιμετώπισης των εξαρτήσεων. Οι αιτήσεις αυτές εξετάζονται από την επιστημονική θεραπευτική ομάδα της μονάδας και οι ενδιαφερόμενοι καλούνται για αξιολόγηση. Ακολούθως, πραγματοποιείται μια σειρά ιατρικών εξετάσεων (ακτινογραφία θώρακος, αιματολογικός έλεγχος κλπ) για να διαπιστωθεί -από ιατρικής άποψης- η δυνατότητα των ασθενών να ενταχθούν στο πρόγραμμα. Υπάρχουν και οι περιπτώσεις που η υγεία των χρηστών είναι τόσο επιβαρημένη που δεν επιτρέπει την ένταξη τους σε κάποιο πρόγραμμα. Δυστυχώς τα άτομα αυτά αφήνονται ουσιαστικά στην μοίρα τους, καθώς όσο χρήσιμες και να είναι οι συμβουλές, δεν βοηθούν στην απεξάρτηση ατόμων που έχουν φτάσει στο σημείο να κάνουν χρήση περισσότερες από δύο φορές την ημέρα. Μετά την ολοκλήρωση των ανωτέρω ενεργειών η μονάδα ενημερώνει τον κάθε ενδιαφερόμενο για το χρόνο ένταξής του στο πρόγραμμα. Ο αριθμός εξαρτημένων, όπως αναφέραμε, είναι μεγάλος, πράγμα που σημαίνει ότι ο χρήστης μπορεί να περιμένει αρκετούς μήνες μέχρι να καταφέρει να ακολουθήσει το πρόγραμμα υποκατάστατων ουσιών. Η αίτηση (ειδικό έντυπο υπάρχει στην μονάδα) συμπληρώνεται αποκλειστικά από τον ενδιαφερόμενο/η, ο οποίος/α πρέπει να την υπογράψει προσκομίζοντας το ανάλογο αποδεικτικό στοιχείο (ταυτότητα, διαβατήριο). Η κατάθεση των αιτήσεων γίνεται στη Μονάδα, η οποία βρίσκεται παραπλεύρως στο θεραπευτήριο Ψυχικών Παθήσεων Χανίων. Τελευταίες εξελίξεις Μέσα Νοεμβρίου είχε πραγματοποιηθεί σύσκεψη στην αίθουσα συνεδριάσεων της Νομαρχίας, όπου συμμετείχε πλήθος φορέων. Οι φορείς κατέληξαν σε πρόταση προς τον Υπουργό Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης, σύμφωνα με την οποία προτείνουν τον τρόπο αξιοποίησης των κτιρίων του Θεραπευτηρίου Ψυχικών Παθήσεων Χανίων. Η συνολική έκταση του χώρου είναι 125 στρέμματα, ενώ τα 10 κτίρια έχουν επιφάνεια 15 στρέμματα. Σε κάποιο από αυτά τα οικήματα είναι εφικτή η δημιουργία στεγνού θεραπευτικού προγράμματος εξαρτημένων ατόμων. Ο κ. Κακλαμάνης έχει επίγνωση της πρότασης και σύμφωνα με τον αντινομάρχη Παύλο Ροζάκη, «ο υπουργός είναι θετικός σε αυτή την απόφαση». Ο κ. Ροζάκης τονίζει ότι για να είναι επιτυχημένη η λειτουργία του προγράμματος, είναι πολύ σημαντικό εκτός από το εξειδικευμένο προσωπικό, να υπάρχουν όλες οι απαραίτητες υποδομές αλλά και η υλικοτεχνική υποστήριξη. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να είναι άρτια οργανωμένος ο συμβουλευτικός σταθμός του κέντρου (υποστήριξη στα άτομα, τις οικογένειες τους και τους φορείς), η Μονάδα Ψυχολογικής Απεξάρτησης (ατομική – ομαδική ψυχοθεραπεία, θεραπεία μέσω τέχνης κ.α.) και η μονάδα κοινωνικής επανένταξης στην οποία με τη λειτουργία ενός Κέντρου Επαγγελματικής Κατάρτισης η εύρεση εργασίας από τον πρώην πλέον εξαρτημένο χρήστη, θα είναι πιο εύκολη. Προς το παρόν οι αρμόδιοι φορείς περιμένουν το ραντεβού με τον υπουργό Υγείας, ώστε να δοθεί μια επίσημη απάντηση για το αν θα δημιουργηθεί στεγνό θεραπευτικό πρόγραμμα στην πόλη, που πραγματικά το έχει ανάγκη, καθώς ο αριθμός των τοξικοεξαρτημένων συνεχώς αυξάνεται.