Σαράντα άστεγοι ζουν στα Χανιά

Με πληγή ανοιχτή που μολύνεται από την αδιαφορία της κοινωνίας την ώρα που η κρατική μέριμνα είναι ανύπαρκτη, μοιάζει το πρόβλημα των αστέγων στα Χανιά. Αριθμούν τους σαράντα οι συνάνθρωποι μας σε ολόκληρο το νομό που ζουν στο δρόμο, και περιστασιακά, σε άθλια καταλύματα. Δεκαπέντε από αυτούς βιώνουν το δράμα του περιθωρίου, σε κάποια γωνιά της πόλης μας. Είναι στην πλειοψηφία τους άνθρωποι εξαρτημένοι από τα ναρκωτικά και το αλκοόλ ενώ λιγότεροι είναι οι ηλικιωμένοι που η ζωή τους δείχνει το σκληρό πρόσωπο της στα δυσκολότερα χρόνια τους.

Στηρίζονται αποκλειστικά στη φιλανθρωπία αφού η βοήθεια του κράτους είναι ελάχιστη κι αυτή ακόμη περιορίζεται στην περίοδο των γιορτών του Πάσχα και των Χριστουγέννων. Χτυπούν συνήθως την πόρτα της τοπικής Εκκλησίας και στη συνέχεια του Οργανισμού Δημοτικής Κοινωνικής Πολιτικής του δήμου Χανίων, που μέσω του λογαριασμού αγάπης τους παρέχει κατά καιρούς τα απαραίτητα προς το ζην.

Κάποιοι από τους δεκαπέντε, έχουν βρει προσωρινή στέγη στα παραπήγματα της Δυτικής Τάφρου. Τα μεσημέρια περιμένουν για ένα πιάτο φαί στο συσσίτιο της Μητρόπολης, που γίνεται με πρωτοβουλία του παπά Γιώργη. Οι «φιλόπτωχοι αδελφοί» της εκκλησίας του Αγίου Νικολάου στη Σπλάντζια και η ενορία του Αγίου Χαραλάμπους στα Λενταριανά φροντίζουν κι αυτοί με συσσίτια για άλλους συνανθρώπους μας.

ΑΓΩΝΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΣΥΜΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ

Ο πρόεδρος του Ο.ΔΗ.ΚΟΙ.Π. κ. Βαγγέλης Σαματάς οραματίζεται καλύτερες ημέρες για τους άστεγους στα Χανιά. Επισημαίνει όμως ότι η ανυπαρξία κρατικής μέριμνας και η έλλειψη θεσμοθετημένων πόρων στην τοπική αυτοδιοίκηση, καθιστούν δύσκολο ακόμη και το έργο των υπηρεσιών πρόνοιας. Τα ποσά που διατίθενται στον Οργανισμό προορίζονται για τα λειτουργικά του έξοδα κι έτσι μοναδική πηγή εσόδων είναι ο «λογαριασμός αγάπης» που ανοίχτηκε στη Συνεταιριστική Τράπεζα Χανίων. Τα χρήματα που συγκεντρώνονται από τις εισφορές απλών πολιτών διατίθενται για την κάλυψη βασικών αναγκών των αστέγων. Ρούχα, τρόφιμα και φάρμακα στους τοξικοεξαρτημένους αστέγους προσφέρονται σε ημερήσια βάση.

Είναι όμως επιδερμική η αντιμετώπιση του προβλήματος και η λύση της δημιουργίας ειδικών ξενώνων στα πρότυπα άλλων Ευρωπαϊκών πόλεων αποτελεί για την ώρα όνειρο θερινής νυκτός. Ο κ. Σαματάς ύστερα από απόφαση του διοικητικού συμβουλίου του Οργανισμού και του δημοτικού συμβουλίου Χανίων, επισκέφθηκε πρόσφατα ιδρύματα της Αθήνας που παρέχουν στήριξη σε αστέγους, είχε επαφές με στελέχη του δήμου της Πρωτεύουσας και του Υπουργείου Υγείας, σε μια προσπάθεια να ακολουθηθεί και σε τοπικό επίπεδο ανάλογη κοινωνική πολιτική.

«Όπου υπάρχει πόρτα τη χτύπησα. Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας, δήμος Αθηναίων …Πήγα στα συσσίτια και στα ξενοδοχεία για τους αστέγους. Πήρα τον κανονισμό λειτουργίας αυτών των ξενώνων που είναι πάρα πολύ αυστηρός, δεν μπορεί να μπει ο οποιοσδήποτε. Εδώ όμως υπάρχει πρόβλημα» επισημαίνει. «Ιδιώτες δε δίνουν πολλά λεφτά όπως γίνεται στην Αθήνα. Υπάρχουν κινητές μονάδες που μοιράζουν φαγητό. Σε μας είναι δύσκολο. Μίλησα με το μητροπολίτη, με το νομάρχη όμως δεν είναι δυνατόν».

ΧΕΡΙ ΒΟΗΘΕΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ Ο.ΔΗ.ΚΟΙ.Π.

Η αντιμετώπιση του προβλήματος των αστέγων στα Χανιά δεν είναι εύκολη υπόθεση. Πέρα από την οικονομική δυσκολία υπάρχουν λεπτές ισορροπίες που έχουν να κάνουν με την προσέγγιση των ανθρώπων που χρήζουν βοήθειας. Στα γραφεία του Ο.ΔΗ.ΚΟΙ.Π. καταφεύγουν καθημερινά δεκάδες άποροι πολίτες. Η διαδικασία που ακολουθείται στηρίζεται σε έρευνα για να αποφεύγονται φαινόμενα παραπλάνησης που κι αυτά είναι συχνά. Όπως λέει ο πρόεδρος του Οργανισμού, « η επισκέπτρια, η κοινωνική λειτουργός και η ψυχολόγος αναλαμβάνουν να διαπιστώσουν αν πράγματι αυτοί που μας ζητούν βοήθεια, την έχουν ανάγκη. Στη συνέχεια και σε συνεργασία με τη Μητρόπολη και τη Διεύθυνση Πρόνοιας της Νομαρχίας, προσπαθούμε να τους εξασφαλίσουμε στέγη, έστω και προσωρινή. Τους πηγαίνουμε σε ξενοδοχεία, φροντίζουμε για την ένδυση και τη σίτιση τους».

Όταν πρόκειται για περιπτώσεις ανθρώπων που επιχειρούν να απεξαρτηθούν από τα ναρκωτικά, ο Ο.ΔΗ.ΚΟΙ.Π. τους χορηγεί φάρμακα. Μάλιστα αναλαμβάνει την ένταξη τους σε Προγράμματα του ΟΚΑΝΑ, καλύπτοντας τα έξοδα μεταφοράς τους στην Αθήνα.

Το μήνυμα που θέλει να περάσει στην τοπική κοινωνία ο Οργανισμός είναι πως «όλοι μαζί μπορούμε». Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο κ. Βαγγέλης Σαματάς, «αν ο κάθε Χανιώτης διέθετε ένα ευρώ θα συγκεντρωνόταν το ποσό των 60.000 ευρώ. Την ίδια στιγμή εμείς προσπαθούμε να λύσουμε το πρόγραμμα με 10.000 που μαζεύουμε στον λογαριασμό αγάπης».

ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ

Άνθρωποι που κοιμούνται στα παγκάκια της Δημοτικής Αγοράς, κάτω από σκάλες πολυκατοικιών, σε πάρκα της πόλης, εμφανίζονται όχι σπάνια αρνητικοί στο να δεχτούν τη βοήθεια της πολιτείας. Υπάρχουν περιπτώσεις αστέγων που προτιμούν τη ζωή στο δρόμο, κάτω από οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες. Το βεβαιώνει ο πρόεδρος του Οργανισμού Δημοτικής Κοινωνικής Πολιτικής. « Αυτοί οι άνθρωποι δε θέλουν να μείνουν σε σπίτια. Ο δρόμος είναι γι αυτούς τρόπος ζωής. Αν τους προσφέρεις στέγη κάποιοι αντιδρούν πολύ άσχημα, επιθετικά. Αν τους δόσεις χρήματα ή φαγητό το δέχονται. Αν τους πεις να τους πας κάπου να μείνουν λένε όχι» υπογραμμίζει ο κ. Σαματάς .

Πρόσφατα ο ίδιος αντιμετώπισε την περίπτωση ενός αλλοδαπού ο οποίος τριγυρνούσε στους χώρους γύρω από τη νομαρχία. Κοιμόταν σε μια πιάτσα των ταξί. Τον κυνήγησαν και βρήκε «καταφύγιο» στο ίδρυμα Αγία Άννα όπου κοιμόταν στις σκάλες. Όταν ο αντιδήμαρχος Χανίων κ. Γιώργος Βούρβαχης προσφέρθηκε να τον βοηθήσει από κοινού με τον πρόεδρο του Ο.ΔΗ.ΚΟΙ.Π, αρνήθηκε και μάλιστα αντέδρασε έντονα. «Έτσι μ’ αρέσει να ζω» είπε .

Η ΦΙΛΙΩ, Ο ΜΠΙΛΗΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΛΛΟΙ …

Ο δρόμος όμως δεν είναι πάντα επιλογή. Η Φιλιώ είναι μια ηλικιωμένη γυναίκα, γραφική φυσιογνωμία της πόλης των Χανίων. Μέχρι πρότινος έμενε κάτω από τα τείχη στην οδό Σήφακα στα Μαχαιράδικα. Η Υπηρεσία Πρόνοιας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης. μερίμνησε για τη στέγη της ενοικιάζοντας ένα δωμάτιο λίγων τετραγωνικών . Τα λειτουργικά έξοδα του δωματίου, όπως και το φαγητό της ανέλαβε να τα πληρώνει ο Ο.ΔΗ.ΚΟΙ.Π.

Ο Μπίλης είχε κάνει σπίτι του μια γωνιά του Πάρκου Ειρήνης και Φιλίας. Εθισμένος εδώ και χρόνια στο αλκοόλ, σκιαγραφείται από όσους τον γνώρισαν ως άνθρωπος αυτοκαταστροφικός. Και στη δική του περίπτωση παρενέβη ο Ο.ΔΗ.ΚΟΙ.Π σε συνεργασία αυτή τη φορά με την τοπική Εκκλησία. «Του βρήκαμε δουλειά, προσωρινά φαγητό και θα του βρίσκαμε και σπίτι με το σεβασμιότατο μητροπολίτη Κυδωνίας και Αποκορώνου κ. Ειρηναίο υπό την προϋπόθεση να κόψει το ποτό» αναφέρει ο κ. Σαματάς. «Ο Μπίλης άρχισε να φιλονικεί με διάφορους. Στο σπίτι που τον πήγαμε προκάλεσε τεράστιες ζημιές και έτσι η προσπάθεια που κάναμε δεν έφερε αποτέλεσμα. Βρεθήκαμε σε δύσκολη θέση. Παρά την καλή διάθεση που έδειξε στην αρχή, επέστρεψε εκεί που ήταν. Προσπαθήσαμε να τον στείλουμε σε κέντρο απεξάρτησης αλλά δεν τα καταφέραμε. Μας εγκατέλειψε … Έρχεται εδώ όποτε δεν έχει λεφτά. Έχουμε καλύψει όμως το φαγητό του».

Οι ιστορίες των αστέγων στα Χανιά αποτυπώνουν μια σκληρή πραγματικότητα που δυστυχώς επιβεβαιώνει την απουσία που περίφημου κοινωνικού κράτους. Έτσι το λόγο έχει και πάλι η φιλανθρωπία του κάθε πολίτη χάρη στην οποία δεκαπέντε, είκοσι ή και πολλές περισσότερες «ψυχές» εξακολουθούν να κυκλοφορούν ανάμεσα μας. Ρακένδυτες και περιφρονημένες …Ακόμη κι από τον ίδιο τους τον εαυτό …